Advocaat Bénédicte Ficq beschuldigt rechter Jan Wolter Wabeke van het gerechtshof in Den Haag van vooringenomenheid als het gaat om roken. Hij zou zich daarom als voorzitter van de zittingscombinatie niet mogen buigen over de zaak tegen de tabaksindustrie, aldus Ficq. Woensdag begint de behandeling van de zaak.
Wabeke zou recentelijk tijdens een etentje met kennissen hebben gezegd dat roken ieders eigen verantwoordelijkheid is. Dat staat haaks op de mening van de groep die de zaak tegen de tabaksindustrie heeft aangespannen.
Om de dwaling van advocate Ficq te laten zien, hiervoor eerst even een stukje geschiedenis.
Eeuwenlang ( en in bepaalde culturen nog steeds)gold het aloude rechtssysteem van “Bloedwraak”, een “collectieve” schuld waarbij na bv een moord op een stamlid door een lid van een andere stam de hele stam aansprakelijk was voor de moord en als wraak een willekeurig lid van die andere stam gedood werd, wat vaak tot een vicieuze cirkel van eindeloos bloedvergieten leidde. Tijdens de regeerperiode van Koning Nebukadnezar (605-562 vC) kwam er verandering in dit onrechtmatige “recht”. Nebukadnezar kwam met een rechtssysteem waarbij ieder individu persoonlijk verantwoordelijk werd gesteld voor zijn eigen daden, en legde daarmee de basis voor onze moderne rechtspraak. Rechter Wabeke’s persoonlijk mening is geheel terecht gebaseerd op het basisprincipe van die eigen verantwoordelijkheid, want hoe lastig een verslaving ook is, er is niemand die je dwingt om te beginnen met roken of om er, tegen beter weten in, eindeloos mee door te gaan. Het is die toevallig opgepikte persoonlijke mening van rechter Wabeke door advocate Ficq die deze rechter ongeschikt zou maken voor deze zaak omdat hij daarmee alle argumenten van Ficq tegen de tabaksindustrie waardeloos maakt. En dat is nou precies het punt waar het om gaat. Want ook zonder die openlijke uiting van die persoonlijke mening kan de rechter zijn persoonlijke mening laten gelden en meewegen in de uitspraak en dus “partijdig” zijn, voor zover je dat partijdig kunt noemen uiteraard. Dat rechters hun persoonlijk mening laten meewegen, daar zijn genoeg voorbeelden van te noemen, zoals het in veler ogen veel te lichte vonnis van de rechter na de politieke moord door Folkert vd Graaf. Een volgende probleem doemt op bij de stelling van advocate Ficq. Want hoe moet een willekeurige rechter dan wel een moordzaak beoordelen? Zou er een rechter op de wereld bestaan die geen persoonlijke mening heeft over moord en dus onbevangen en onbevooroordeeld staat tegenover een uiterst verwerpelijke daad als moord of doodslag? Zo kun je dus in elk geval van zware overtreding de rechter laten wraken omdat hij daar wel een persoonlijke mening over heeft. Wat advocate Ficq nu gaat doen is waarschijnlijk op zoek naar een rechter die haar wel welgevallig is en dus net zo, zo niet nog veel meer partijdig is in de zaak cq antirooklobby tegen de tabaksindustrie.
Advocaat Ficq en vele anderen vinden dat idee van eigen verantwoordelijkheid blijkbaar niet wenselijk want het past niet in hun ideale plaatje van het totaal onschuldige willoze “slachtoffer”, het ondergraaft hun “strijd” tegen het principe van de eigen verantwoordelijkheid, een trend die zo kenmerkend is voor onze linkse vrienden om bij alles wat een individu overkomt de schuld bij de maatschappij, in dit geval dus tegen de tabaksindustrie neer te leggen. Het argument van advocate Ficq en de hele soap rondom dit circus tegen rechter Wabeke is mijns inziens een blamage voor onze zorgvuldige moderne rechtspraak.