Broedplaatsen in Nederland nemen toe!
Mug met virus groeit hard in poldermoeras.
Foto Bargerveen.
Mark Veldkamp
UTRECHT –
De aanleg van natte natuurgebieden in ons land verhoogt mogelijk het risico van het binnenhalen van het gevaarlijke West-Nijlvirus. Minstens negen muggensoorten die nu al in ons land leven, kunnen dragers worden van dit virus, dat onder meer hersenontsteking en hersenvliesontsteking veroorzaakt bij mens en dier.
Infectioloog Quirijn de Mast …huid goed beschermen…
Tegen infectie met het West-Nijlvirus bestaat voor de mens nog geen effectieve behandeling en er is ook nog geen vaccin. Het West-Nijlvirus rukt op uit Zuid- en Oost-Europa.
Ook knokkelkoorts (dengue) vormt een risico voor de mens. Dit virus komt mee met de gestreepte tijgermug, die vanuit het Middellandse Zeegebied steeds verder oprukt in noordelijk richting als gevolg van de hogere temperaturen veroorzaakt door de klimaatverandering. Ook de toename van internationaal verkeer draagt bij aan de verspreiding. De tijgermug maakt inmiddels ook slachtoffers in Frankrijk en Engeland.
Met de voortdurende toename van moerasachtige natuurgebieden neemt niet alleen het aantal broedplaatsen voor muggen, waaronder mogelijk ook de tijgermug, toe, het is eveneens de ideale leefomgeving voor ’knutten’, kleine bijtende vliegjes die Afrikaanse paardenpest zouden kunnen verspreiden. Dit virus kan met name bij paarden levensbedreigend zijn.
Volgens prof. dr. Marianne Sloet van Oldruitenborgh-Oosterbaan van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht is er nog geen onderzoek gedaan in hoeverre ’vernatting’ daadwerkelijk leidt tot meer muggen en meer knutten.
„Maar het ligt natuurlijk wel voor de hand. De toename van het aantal natte gebieden zal logischerwijs ook leiden tot een toename van het aantal muggen. Deze insecten leggen graag eieren in stilstaand water. In de Verenigde Staten heeft men veel ervaring met het West-Nijlvirus, dat ook slachtoffers onder paarden maakt. Daar wordt uitgebreid gewaarschuwd om stilstaand water rond stallen en weilanden zoveel mogelijk op te ruimen. Het virus kan dodelijk zijn voor bepaalde vogelsoorten. Een plotselinge grote vogelsterfte kan een belangrijke indicator van de aanwezigheid van het virus zijn.
”
Draaiboek
De alarmerende ontwikkeling geldt ook voor de knutten (Culicoides). Deze kleine steekvliegjes kunnen het voor paarden levensgevaarlijke Afrikaanse paardenpestvirus verspreiden. „Dit virus is nog niet in Europa gesignaleerd. Het is wel een virus dat op dit moment bij de overheid in de belangstelling staat en waar een draaiboek voor de bestrijding is opgesteld.” Ook knutten houden van vochtige gebieden om hun eieren te leggen.
Het Hippisch Platform Drenthe maakt zich ernstige zorgen over de aanleg van steeds meer moerasachtige landschappen in de eigen provincie. „Deze vernatting van natuurgebieden brengt ernstige gezondheidsrisico’s voor mens en dier met zich mee”, aldus Jaap Werners, voormalig vicevoorzitter van de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) en voorzitter van het Drents platform. „Daarnaast is de hippische sector voor de provincie Drenthe een belangrijke economische factor. Ook daaraan kan ernstige economische, maar ook emotionele schade worden toegebracht. Zo zullen stallen waar de Afrikaanse paardenpest voorkomt volgens nu al opgemaakte wettelijke protocollen geruimd dienen te worden.”
In het Caribische gebied slaat op dit moment het broertje van de knokkelkoorts, Chikungunya, toe. Van een miljoen patiënten wordt vermoed dat zij deze ziekte onder de leden hebben of hebben doorgemaakt sinds de uitbraak eind vorig jaar. Inmiddels zijn meer dan 150 mensen overleden aan de gevolgen ervan.
Internist-infectioloog Quirijn de Mast, verbonden aan het Radboudumc, waarschuwt Nederlandse vakantiegangers die richting de Antillen gaan. „Het heeft zich razendsnel verspreid over het hele Caribische gebied, met nu inmiddels ook Zuid- en Midden Amerika en de VS. Chikungunya is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus dat wordt overgedragen door muggen die overdag steken. Eigenlijk is een goede bescherming van de huid de enige optie”, stelt De Mast.
Quo Vadis 