Door Shashank Joshi: Defensieredacteur, The Economist
Elke doorgewinterde inlichtingenanalist had kunnen spotten als hem in maart 2022 was verteld dat Oekraïne acht maanden later nog steeds een onafhankelijke staat zou zijn; dat het Oekraïense leger 80.000 Russen zou hebben gedood of verwond; dat het vlaggenschip van de Russische Zwarte Zeevloot op de bodem van die zee zou liggen; en dat de Oekraïense luchtmacht nog steeds zou vliegen. Oekraïne heeft de verwachtingen getrotseerd. Het wint de oorlog. Maar de winter komt eraan en Rusland mobiliseert. Er zijn drie scenario’s voor het komende jaar.
In het eerste scenario grijpt Rusland de overwinning uit de kaken van de nederlaag. Het Russische leger stabiliseert de frontlinies gedurende de wintermaanden, terwijl het nieuwe bataljons opbouwt met pas gemobiliseerde rekruten. Ondertussen blokkeren de Republikeinen in Amerika nieuwe wapenpakketten voor Oekraïne, omdat de voorraden uit Europa opraken. De Russische defensie-industrie heeft een tekort aan halfgeleiders en gespecialiseerde apparatuur, maar produceert genoeg basispantsers en artillerie om de nieuwe troepen uit te rusten.
In het voorjaar gaan de nieuwe Russische eenheden in de aanval en dringen een Oekraïense troepenmacht terug die moe is van maandenlange offensieve acties. Russische drones blijven de Oekraïense energie- en waterinfrastructuur aanvallen. Als de zomer aanbreekt, staat Oekraïne op achterstand. Rusland verovert Kryvyi Rih, een belangrijke industriestad ten noorden van Kherson, en Slovyansk en Kramatorsk in Donetsk. Westerse landen dringen er bij Oekraïne op aan een Russisch aanbod voor een staakt-het-vuren te accepteren. Volodymyr Zelensky, de president van Oekraïne, heeft weinig andere keuze dan het aanbod te aanvaarden. In de maanden, misschien wel jaren, die volgen, bereidt Rusland zich ijverig voor op een nieuwe aanslag op Kiev.
Een ultimatum voor Poetin: stop, of je krijgt te maken met het gebruik van kernwapens.
Veel waarschijnlijker is een tweede scenario: een patstelling. Rusland mobiliseert honderdduizenden jonge mannen, maar kan ze niet in effectieve strijders veranderen. Alle beste trainers zijn aan het front. Ervaren officieren zijn dood of al ingezet. De rekruten worden omgevormd tot eenvoudige lichte infanterie-eenheden, zonder gepantserde voertuigen en ongeschikt voor het offensief, maar wel in staat om loopgraven te vullen en fortificaties te bemannen.
Rusland, dat in november een terugtrekking uit de stad Kherson heeft aangekondigd, evacueert veilig de ongeveer 30.000 troepen die het op de westelijke oever van de Dnjepr had. Ze trekken zich terug naar het oosten en laten enorme hoeveelheden wapens achter. Het is een overwinning voor Oekraïne, maar het brengt Rusland uiteindelijk in een sterkere militaire positie, met de rivier als bescherming van de linkerflank. De Oekraïense opmars vertraagt; de Oekraïense troepen lijden zware verliezen voor elke kilometer gewonnen gebied.
Omdat hij de oorlog op het slagveld niet kan winnen, probeert Poetin deze lang genoeg te rekken om de Oekraïense economie te ondermijnen, het moreel van het land te breken door aanvallen op de civiele infrastructuur en zijn partners uit te putten. Europa worstelt om zijn gasopslagplaatsen te vullen in 2023, waardoor er black-outs ontstaan als de winter aanbreekt. Poetin wil standhouden tot eind 2024, wanneer hij hoopt dat Donald Trump het Witte Huis herovert en de steun aan Oekraïne stopzet. Maar er staat veel op het spel: De Russische opinie keert zich tegen de oorlog, de economie verschrompelt en Poetin lijkt steeds kwetsbaarder.
Het derde scenario is het meest bemoedigende – en misschien het gevaarlijkste. Oekraïne behoudt het initiatief en de vaart, brengt zware schade toe aan Russische troepen bij hun vertrek uit Kherson en brengt vervolgens zijn langeafstandsraketten voor het eerst binnen het bereik van de Krim. De Russische linies in Luhansk storten in, waarna Oekraïne Severodonetsk herovert en snel verder naar het oosten trekt. Terwijl de Russische slachtoffers toenemen, weigeren nieuwe rekruten te vechten. Westerse landen sturen met spoed nieuwe luchtverdedigingssystemen naar Oekraïne om de impact van Ruslands terreurtactieken, gebaseerd op zijn snel slinkende arsenaal precisieraketten, af te zwakken.
In de lente beveelt Zelensky zijn leger een nieuw front te openen in Zaporizhia. Vijf brigades breken door de Russische linies, snijden Poetins landbrug naar de Krim door en omsingelen Mariupol tegen de zomer. Oekraïne verplaatst zijn himars-raketwerpers naar het zuiden, gericht op havens, bases en depots op de door Rusland bezette Krim. Oekraïne dreigt het schiereiland binnen te vallen. De heer Poetin stelt een ultimatum: stop, of je moet nucleaire wapens inzetten. De overwinning is in zicht. Maar dat geldt ook voor de risico’s.
Shashank Joshi: redacteur Defensie, The Economist
Dit artikel verscheen in de Europa-sectie van de gedrukte editie van The World Ahead 2023 onder de kop “Conflicterende mogelijkheden”.
*** Vertaald met http://www.DeepL.com/Translator (gratis versie) ***
Quo Vadis 