Laatste update 08-09-2022
“Een natie kan zijn dwazen en zelfs de ambitieuzen overleven. Maar verraad van binnenuit kan het niet overleven. Een vijand aan de poort is minder formidabel, want hij is bekend en draagt zijn banieren openlijk. Maar de verrader beweegt zich vrij tussen de mensen aan de poort, zijn sluwe gefluister ritselt door alle steegjes, wordt gehoord in de zalen van de regering zelf.” Cicero.
“Hoe kleiner de groep (staat), hoe eenvoudiger de regels”..
De Natiestaat onder toenemende druk (1)
Wat is er mis met de de Natiestaat cq nationalisme? Gezien de enorme huidige angst en afkeer van nationalisme, wellicht een interessante vraag.
Wat verstaan we onder een natie of staat? Om te beginnen, wat betekend het eigenlijk, wat is de zin of onzin van de Natiestaat? In het kort zou je kunnen stellen dat een “Staat” een in groter verband afgebakende begrensde bestuurlijke eenheid is. Zoals je dat op mini-schaal of kleiner verband zou kunnen vergelijken met het gezin, de gemeente, (vroeger het dorp), de provincie en daarboven de staat. Een poging het nut of de noodzaak van grenzen (muur) te verklaren.
Hanno Rauterberg, in “Dat kan toch veel mooier”, over de Muur die Donald Trump gaat bouwen
“Het bijzondere van dit soort muren is dat ze niets dragen, geen balken, vloer of dak. Ze verdedigen de publieke orde en daarom is datgene wat ze dragen, in de regel onzichtbaar. Een staat heeft geen gezicht en op plaatsen waar natuurlijke grenzen als bergen en zeeën ontbreken, is een kunstmatige markering noodzakelijk die het machtsgebied visueel inkadert”. (1).
Het was het Congres van Wenen dat de Natiestaat introduceerde, zo ongeveer de grondslag, de basis voor de huidige indeling van Europa. (Het Congres van Wenen of Weens Congres werd na de val van Napoleon in 1814 en 1815 gehouden door de overwinnende mogendheden Pruisen, Oostenrijk, Rusland en het Verenigd Koninkrijk met als doel de staatkundige herordening en institutionele reconstructie van Europa). De “staat” wordt hierin gezien als een politieke eenheid voortvloeiende uit de natie als historisch gegroeide sociaal-culturele eenheid. De (bestuurlijke) grenzen werden vastgesteld of getrokken op basis van de “binding” of afkomst, taal waarbij rekening werd gehouden met cultuur en gewoonterecht van de meerderheid van inwoners in het gebied.
Hier de Natiestaat, uitgelegd door een aantal filosofen.
“De staat is een zaak van het volk, waarbij het volk geen, op willekeurige wijze verbonden groep mensen is, maar veeleer de verbinding van een menigte, verenigt onder dezelfde rechtsorde en verbonden door gezamenlijk belang. Zonder gerechtigheid geen recht en dus geen staat (res publica) “.
Marcus Tullius Cicero (Arpinum, 3 jan 106 v. Chr-– Caieta, 7 dec. 43 v. Chr.) was een Romeins redenaar, politicus, advocaat en filosoof..
Volk:
“Een volk en een gezelschap van vele met rede begaafde wezens, bijeengebracht door een eendrachtig deelgenootschap in dingen die ze liefhebben”.
Augustinus van Hippo, ( Thagaste, 13 nov. 354-Hippo, 28 aug. 430) was bisschop van Hippo, theoloog, filosoof en kerkvader.
Natie of Staat, ook wel Volksgemeenschap, het begrip “Natie”, uitgelegd door de theoloog en wijsgeer, Ernest Renan. (3) Ernan, (Tréguier, 28 februari 1823 – Parijs, 2 oktober 1892) was een Frans filosoof en schrijver).
“Een natie bestaat niet uit mensen van een ras, ook niet uit mensen die dezelfde levensbeschouwing of dezelfde beginselen aanhangen. Een natie, dat is een ziel, een geest, een cultuurverbinding, die het resultaat is van in het verleden samen vergaarde herinneringen en gezamenlijke opofferingen en gedeelde glorie, dikwijls ook gezamenlijke rouw en gezamenlijke teleurstellingen, en voor de toekomst verbonden door het gezamenlijk verlangen verder te leven. #Wat een natie maakt, dat is niet de gezamenlijke taal of de gezamenlijke afstamming van een etnische groep, maar het is de gezamenlijke belevenis van grote avonturen in het verleden en de wens dat in de toekomst ook te doen”.
Cultuur. “De wil of wens tot een eigen cultuur wordt breed gedragen en ervaren als een recht dat hoger staat dan bv social rechtvaardigheid of zelfs bestaande landsgrenzen. Drie of vier decennia was en heel wat minder sprake van discriminatie dan op dit moment. Het is bitter om te zeggen, maar veel wereldverbeteraars hebben het racisme een voedingsbodem gegeven, juist doordat ze aan de eigen cultuur voorbij zijn gegaan”. Ad Verbrugge. Tijd van onbehagen
Economisch nationalisme.
”Protectionisme is een (volks)sentiment, en protectionistische politiek wordt niet verklaard door enige liefde voor of door overheersing door het grote zakenleven, maar door een vurige wens een eigen wereld op te bouwen, te behouden en onafhankelijk te worden van alle wisselvalligheden in de rest van de wereld”. Joseph Alois Schumpeter (8 februari 1883 – 8 januari 1950, was een Oostenrijks econoom).
Liberalisme
Na de opkomst van de Natiestaat, waarbij overigens het economisch liberalisme lange tijd dominant was, totdat, door de ellende van de grote crisis in de dertiger jaren het bewustzijn rees dat de ( nationale) overheid moest ingrijpen om de ellende van de economische malaise te bezweren. De kentering kwam met bv de “New Deal” van Roosevelt en het pleidooi van de econoom John Maynard Keynes om door actief overheidsingrijpen, investeringen in publieke werken de werkloosheid te bestrijden. En met succes. Maar ook hier sloeg de overheidsbemoeizucht door, er ontstond verzet tegen als die “inefficiënte” overheid. Het hernieuwde (neo) liberalisme uit de klassieke school werd langzaam maar zeker weer dominant. Voor de globalisering en de snel toenemende internationale handel zouden (moesten) de (kunstmatige) landsgrenzen verdwijnen.
Het kon niet uitblijven, ook tegen de nadelige gevolgen van de mondialisering, ( die in economisch opzicht nu snel zichtbaar worden dankzij de toetreding van China tot de WTO) komt verzet. De rijke westerse landen met hun goede sociale voorzieningen en open grenzen zijn een uitnodiging voor talloze immigranten. Er is toenemende kritiek op de nadelige gevolgen van massa-immigratie die het Europa en de cultuur voor de gewone man zal veranderen. Je kunt immers niet massaal “vreemdelingen” uit een heel andere problematische cultuur importeren, zonder ook hun cultuur inclusief hun problemen te importeren. Het verzet tegen de economische en demografische gevolgen zorgt voor een ongekende polarisatie. Een felle polarisatie tussen de voor en tegenstanders van het asielbeleid, die tot in de Tweede Kamer tot verdeeldheid leidt. Heftige discussie en rellen over oude tradities als bv Zwarte Piet, Kerstmis, minaretten, de ramadan, het hoofddoekje, de toenemende kritiek op onze koloniale geschiedenis, de aanvallen op de “helden” uit onze geschiedenis, de sterk gestegen criminaliteit waar immigranten bij betrokken zijn.
Tegen dat verzet groeit ook weer verzet, voornamelijk uit de links progressieve hoek die dat verzet uitsluitend zien en bestempelen als (nieuw) nationalisme “vreemdelingenhaat” en “racisme” en zelfs fascisme. Het is een gedeelde angst van iedere cosmopolitan en progressieve wereldburger die in het nieuwe Nationalisme het grote onheil en kwaad zien en trekken onmiddellijk paralellen met de dertiger jaren en de opkomst van het Nationaal Socialisme. Die angst en afkeer van Nationalisme hebben we uitsluitend en alleen aan Hitler (en de fascisten) te danken, omdat Hitlers visie op de mensen en op het Nationaalsocialistische Duitsland waren gebaseerd op zijn eigen idee en interpretatie een afschuwelijke karikatuur van het begrip “Natie”, dat in de 19e eeuw was ontstaan.
We kunnen stellen dat er kritiek en verzet groeit op het neo-liberalisme en opengrenzen cq immigratiebeleid van de EU en de lidstaten afzonderlijk. En dat die kritiek niets meer is dan een logische tegenreactie op die mondialisering. De meeste mensen, volken hebben nou eenmaal behoefte aan een eigen ( afgebakende) cultuur, identiteit en een soevereine overzichtelijke bestuurlijke eenheid (Natie). Die soevereiniteit, daar zijn talloze oorlogen voor gevoerd, en nog steeds. En dat, die behoefte wordt door de kosmopolitische Europese elite nog steeds danig onderschat, telkens weer met desastreuze gevolgen. De opgelegde multiculturele samenleving werkt sterk polariserend met alle gevolgen van dien.
Terug naar het Congres van Wenen.
Ook de demografische ontwikkelingen na het Congres van Wenen staan immers niet stil.
Foto onder, alle Europese gebieden of regio’s met minderheden die naar een meer of mindere mate van onafhankelijkheid en soevereiniteit streven.
Europese Identiteit?
Het probleem met de “universele” Europese identiteit, of liever het ontbreken ervan, door de Poolse historicus Krzysztof Pomian.
“Een Chinees beschouwt China als een culturele en politieke eenheid. Europeanen denken in verschillen: in een veelheid van talen, culturele gebieden en godsdiensten. We zijn op een vanzelfsprekende manier Polen en Nederlanders, (zoals de Chinezen Chinees zijn), betoogde hij. “Maar het is allerminst vanzelfsprekend om een Europeaan te zijn”. De Amerikaans-Duitse filosoof Larry Siedentop – hij schreef meerdere standaardwerken over Europa – haakte daarbij aan: volgens hem was het Europese project in de voorafgaande jaren, met al die kleine en grote aanpassingen, stilaan veranderd in totaal iets anders. Gewone mensen beginnen te voelen, te beseffen dat de Europese integratie niet alleen invloed heeft op hun belangen, maar ook op hun identiteit. Hij voorspelde dat in heel Europa een golf van wantrouwen en nationalistische tegen reacties zouden ontstaan, waar vooral Groot Brittannië ontvankelijk voor zou zijn”.
Europa is van oudsher een lappendeken van verschillende volken, Hertogdommen en Koninkrijkjes met zeer verschillende culturen (met grote verschillen in de mate van oa levensstandaard maar ook corruptie) die door de EU qua regelgeving allemaal langs dezelfde meetlat worden gelegd en in een keurslijf worden geperst. Dat geeft wrijving en onvrede. Het voelt als een nieuwe “vreemde” overheersing van bovenaf door vooral Duitsland (Merkel) en Frankrijk.
De Griekse wijsgeer Aristoteles zei reeds dat elke multi-etnische, multiculturele, heterogene gemeenschap uiteindelijk gedoemd is om te eindigen in burgeroorlog, anarchie en despotisme.
Aristoteles, die men veel te weinig leest, heeft lange betogen geschreven om uit te leggen dat elke multi-etnische, multiculturele, heterogene gemeenschap uiteindelijk gedoemd is om te eindigen in burgeroorlog, anarchie en despotisme. De geschiedenis van het Midden-Oosten bewijst dat binnenlandse wanorde het lot is van heterogene en gedifferentieerde maatschappijen. Etnisch pluralisme is voor de mensheid slechts draaglijk wanneer ze door grenzen gescheiden wordt, maar niet als het binnen de natie bestaat. Alleen een samenleving die etnisch en cultureel homogeen is, kan stabiel en creatief zijn. Hoewel er best uitzonderingen zijn, zijn alle conflicten, zoals hierboven omschreven, meestal ook etnische of ideologische gedreven conflicten.
Een typisch voorbeeld in Nederland van de laatste decennia hier, het verhaal van Jan Obbeek over zijn jaren als leraar op een zwarte vmbo-school.
NRC-20061202-04038002.pdf (gscdn.nl)
De drang naar vrijheid, een eigen (groeps) identiteit, een soevereine staat is al eeuwen lang de inzet en aanleiding voor vele conflicten tegen “vreemde” tirannie en overheersing. Voorbeelden in overvloed van Centraal geregeerde door expansie gedreven culturen, die altijd weer aanleiding waren voor conflicten en uiteindelijk de lang gewenste soevereiniteit. De Joodse strijd tegen de achtereenvolgende Egyptische slavernij, de Babylonische, de Romeinse en de islamitische overheersing.
De Schotse vrijheidsstrijd van William Wallage tegen de Britse, de Tachtigjarige Oorlog van Nederland tegen de Spaanse overheersing, de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd tegen de Nederlandse overheersing en de daarop volgende Molukse vrijheidsstrijd. Het conflict van protestantse Britse bezetting in het Katholieke Noord Ierland, het slepende conflict met de Koerden in Turkije en Irak over een eigen staat, maar ook het sterke opkomende Turks Nationalisme en de openlijke uitingen van verlangens over de terugkeer naar de gloriedagen van het Groot Ottomaanse Rijk. De strijd van de Basken voor een eigen staat, met Catalonië als jongste voorbeeld van een eventuele Spaanse afscheidingsprocedure. Het gaat allemaal om een eigen identiteit en een soeverein (stukje) land. De vorming van de Natiestaat in de 19e eeuw naar een hanteerbare acceptabele bestuurlijke en culturele “eenheid” was daar een logisch gevolg van.
Het Rijk van Karel de Grote.
Een verenigd Europa? Karel de Grote heeft het geprobeerd, grote Middeleeuwse Feodale heersers hebben het geprobeerd, de Habsburgers hebben het geprobeerd, Napoleon heeft het geprobeerd, Hitler heeft het geprobeerd (3, 4), maar telkens viel een geforceerd “verenigd” Europa weer uiteen in kleinere autonome naties.
Vrijheid! Een interessante stukje over de hedendaagse Europese Elite, door van wijlen Pim Fortuin in ”De verweesde samenleving”, pag. 203-204.
”De bovenklasse, de elite internationaliseert in rap tempo en blijkt Nederland dus niet echt interessant te vinden. Zij wordt in rap tempo Europeaan en als het even kan wereldburger. Haar oriëntatie in cultureel en economisch opzicht is de wereld, letterlijk. Zij laat de onderklasse en grote delen van de middenklasse die dit perspectief niet hebben, verweesd achter. Zij vindt het zelfs niet nodig haar een perspectief te schilderen, een beleid te ontwikkelen waarin de regio, de natiestaat en de groter verbanden op Europees niveau een plek krijgen, waardoor de wereld ook voor hen, die grote sprongen niet kunnen maken, herbergzaam blijft.
Het afzweren van het maakbaarheids-ideaal genereert een egocentrische, verantwoordelijkheid ontlopende en onverschillige elite. Het bevordert de segregatie van ons soort samenlevingen, tast de samenhang aan en leidt tot een uitermate gevaarlijk cultuurrelativisme”.
Een voorbeeld van wat Fortuin hier bedoelde, de schrijnende onverschilligheid van die elite over het lot van honderdduizenden Nederlanders en miljoenen Europeanen. Zij die bv hun straat, buurt of hele wijk hebben zien veranderen in een stukje buitenland waar alleen nog Arabisch of Turks wordt gesproken. Die in meer of mindere mate dezelfde ervaring hebben als deze mevrouw, omschreven in een paar zinnen in een briefje aan Geert Wilders. *** Briefjes aan Geert Wilders: “Meneer Wilders, ik ben de laatste van mijn straat die nog Nederlander is. Ik heb geen kinderen en mijn man is overleden. Mijn leven is een hel, ik durf de deur niet meer uit. Niemand spreekt nog Nederlands, ik heb alleen een aow’tje, ik kan het eigenlijk niet missen, maar ik wil u toch wat sturen want u bent de enige die nog voor ons opkomt”.
Het zijn deze problemen die de links-liberale progressieve elite van nu maar niet willen zien. De roep om meer soevereiniteit wordt juist daardoor groter.
Met dat afschuwelijke “Nationaal Socialisme” van Hitler als afschrikwekkend voorbeeld proberen cosmopolitans en politici als Frans Timmermans de massa-sentimenten precies in tegenovergestelde richting te sturen, zonder resultaat of liever gezegd met tegenovergesteld resultaat. Die regionale, “nationale” sentimenten die zijn er nou eenmaal, het ontkennen, onderdrukken ervan is niet verstandig en net zo gevaarlijk als het aanwakkeren ervan. (5).
Wat Timmermans hier zegt is dat Europeanen eigenlijk geen recht hebben op een eigen cultuur, geen eigen cultuur mogen nastreven. Waarom niet? Om plaats te maken voor andere culturen natuurlijk die daar wel het volste recht op hebben. Uitheemse exotische nieuwkomers vinden, in tegenstelling tot oorspronkelijke Europeanen bij Frans Timmermans een luisterend oor.
Meer diversiteit of anders dreigt er oorlog” sprak Frans Timmermans.
Er is niets mis met vrijwillige diversiteit, maar het wordt anders als het wordt opgedrongen door cosmopolitans als Frans Timmermans. “Europe wil be diverse, or war”.
Blijkbaar is Europa nog steeds een monocultuur in de ogen van van Frans Timmermans want hij “dreigt” met oorlog als we geen diversiteit, cq meer immigranten toelaten. De realiteit, in tegenstelling tot de dreigende visie van Frans Timmermans, Europa was, dankzij de eeuwenlange immigratie, altijd al divers. Maar de enorme toestroom van migranten wordt zelfs veel van de eerdere migranten te gortig. De gewone burger wordt weggezet als xenofoob of racistisch, terwijl hij niets liever wil dan leven in vrede en geborgenheid, samen met mensen met wie hij een duizendjarige geschiedenis en cultuur deelt. De gewone burger voelt zich in alles steeds meer tegengewerkt worden. Politieke beslissingen in Den Haag en Brussel, juridische oordelen bij de rechtbanken tot aan het Europees Hof aan toe: steeds worden eigen burgers benadeeld en worden banken, multinationals, overheden en immigranten bevoordeeld.
“De natiestaat is passé. Grenzen zijn verdwenen. Afstanden zijn drastisch verkleind. ‘De aarde is plat.’ Je identiteit is niet langer gebonden aan je geboorteplaats. Landspolitiek wordt verdrongen nieuwere, vloeiender vormen van vertegenwoordiging die de landsgrenzen overschrijden. De macht verschuift van natio- naar transnationale netwerken van regelgevers. De politieke macht komt steeds meer te liggen bij een nieuwe golf activisten die verbonden zijn aan internationale NGO’s ( Non-Governmental Organizations, Non-Gouvernementele Organisaties). De besluiten die ons economische leven bepalen, worden genomen door grote internationale bedrijven en onbekende internationale bureaucraten.
Hoe vaak hebben we zulke beweringen al niet gehoord, waarin het aanbreken van een nieuwe tijd van mondiaal bestuur wordt aangekondigd, somber dan wel positief?
Maar kijk eens naar de ontwikkelingen die hebben geleid tot de recente crisis van 2007-2008 . Wie heeft de banken gered om te voorkomen dat de financiële crisis nog harder zou toeslaan? Wie het geld opgebracht om de internationale kredietmarkten gerust te stellen? Wie heeft de wereldeconomie gestimuleerd te investeren? Wie heeft gezorgd voor werkloosheidsuitkeringen en andere vangnetten voor de werknemers die hun baan kwijtraakten? Wie heeft nieuwe regels geformuleerd betreffende beloning, kapitaaleisen en liquiditeit van grote banken? Wie hebben de meeste kritiek gekregen vanwege alles wat voor, tijdens en na de crisis gebeurde?
Het antwoord op al die vragen luidt: nationale overheden. Het lijkt misschien dat het bestuur van onze wereld door de globalisering radicaal veranderd is, maar de eindverantwoordelijkheid ligt nog steeds bij nationale beleidsmakers.
De hype over de vermeende ondergang van de natiestaat is niet meer dan dat.” Tot zover Dani Rodrick in “De Globaliseringsparadox”.
(1) Dat kan toch veel mooier – Urbanisatie & Stadscultuur (wordpress.com)
(2). De aanval op de natiestaat. Een recensie. De aanval op de natiestaat | E.J. Bron (wordpress.com)
(3). Ontwerpplan, een 229 pagina’s tellend document voor een Europese Unie uit 1942
het volledige document in Het Engels, te downloaden als PDF-bestand.
5. Syp Wynia
Elsevier 9 juni 2007 Syp Wynia
Er is niks mis met gevoelens van eenheid en verbondenheid, en die biedt de natiestaat.
Dubbele nationaliteit, buitenlandse overnames, een historische canon, een geschiedenismuseum: Nederland worstelt met het begrip ‘nationaliteit’. Geen volk in Europa is zo weinig trots op het eigen land. Lees verder op:
http://www.heemland.nl/nut_van_Nederland_in_de_EU.htm
De blauwdruk voor de Europese Unie. “In 1923 – het jaar dat geallieerde troepen het Rijnland bezetten – ontwierp de Oostenrijkse Richard Coudenhove-Kalergi een plan voor de verenigde staten van Europa. Zijn programma inspireerde tot de oprichting van een pan-Europa-beweging die streefde naar een Europese federatie, naar voorbeeld van de Verenigde Staten”.
De Europese droom (historischnieuwsblad.nl)
LESSEN VAN DE BALKAN (1)
Het kon niet uitblijven: Op 2 april vroeg een christelijk politicus tijdens een ondervraging over de Balkanoorlog zich op de radio af: “Weet U wel, dat er ook in België een partij is, die massaal de migranten wil deporteren ?”
Is deze vergelijking terecht ? Leidt volksnationalisme als zodanig onafwendbaar tot etnische zuivering door middel van dwangmatige deportaties?
http://www.heemland.nl/hl13-Lessen_van_de_Balkan_(1).htm
Dezer dagen wordt er een begin gemaakt met het grootste architectuurproject van onze tijd: Donald Trump gaat zijn muur bouwen. Is die werkelijk zo weerzinwekkend als velen beweren?
https://edtaverne.wordpress.com/2017/03/20/dat-kan-toch-veel-mooier/
Citaat Frans Timmermans – Montesquieu Institute (montesquieu-institute.eu)
Fotofragment uit: De geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog door G.B.J. Hiltermann.
Quo Vadis 
Een gedachte over “De Natiestaat”